Jak wykorzystywać okulografię w muzeum – przyczynek do dyskusji, „Sztuka i Kultura”, tom 4, Toruń 2018

The article presents the results of eye tracking research conducted in The District Museum of Toruń (Muzeum Okręgowe w Toruniu), within the exhibition entitled „Polish painting and sculpture from 1945-2010 in the collection of the District Museum of Toruń” („Malarstwo i rzeźba polska od 1945 do 2010 roku w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu”) in Czytaj dalej →

Badania okulograficzne a uniwersalność sztuki abstrakcyjnej (en)

Czy można zweryfikować tezę historyczno-artystyczną za pomocą badań okulograficznych? Polecam tekst autorstwa wiedeńskich badaczy, w którym postanowili zmierzyć się z tezą mówiącą o tym, że „sztuka abstrakcyjna jest powszechnie zrozumiałym i niezależnym od kontekstów kulturowych, politycznych i historycznych językiem wyrazu”. Zapraszam do dyskusji o tym, czy badaczom udało się osiągnąć cel. Is it possible to Czytaj dalej →

Czy potrzebna nam jest kognitywna historia sztuki?

Historycy sztuki, w rożnych miejscach globu, przejawiają zainteresowanie wykorzystaniem szeroko pojętych badań kognitywnych. W następstwie ich działań powstaje wiele pionierskich a niekiedy bardzo interesujących rozpraw  i raportów. Wiedza te jest jednak rozproszona i często nie podlega wnikliwszej ocenie szerokiego grona badaczy. Dlatego może warto zainicjować dyskusję na temat przyszłości kognitywnej historii sztuki? Do we need Czytaj dalej →

Nowy artykuł o neurohistorii sztuki

Polecam zapoznanie się z pierwszym napisanym w języku polskim tekstem krytycznym na temat neurohistorii sztuki. Autor jednocześnie recenzuje, krytykuje i tłumaczy z kognitywnego na historyczno-artystyczne. Zachęcam do komentowania i dzielenia się opiniami na temat „Niezauważonej i rewolucyjnej neurohistorii sztuki”.   Łukasz Kędziora, Niezauważona i rewolucyjna neurohistoria sztuki, „Acta Universitatis Nicolai Copernici Konserwatorstwo i zabytkoznawstwo” nr Czytaj dalej →

O specyficznej wiedzy jaką jest sztuka i transdyscyplinarnośći

Danielle Boutet opublikowała artykuł, w którym pokazuje co i w jaki sposób może wnieść sztuka do transdyscyplinarnej wiedzy. Autorka traktuje sztukę jako szczególny język i podkreśla znaczenie płynącej z niego wiedzy. W szerokim epistemologicznym kontekście dowodzi jak zwodniczy potrafi być usankcjonowany latami podział na to, co naukowe, weryfikowalne oraz na to, co przynależy do sfery Czytaj dalej →

Empatia, doświadczenie estetyczne i ślady artysty w dziele sztuki

Prezentujemy multidyscyplinarny „tandem” badawczy składający się z historyka sztuki (D. Freedberg) i neurobiologa (V. Gallese). Naukowcy poruszają kwestię znaczenia neuronów lustrzanych dla odczuwania emocji wywołanych przez dzieło sztuki. Analizując dzieła Caravagia, Goyi, i El Greco badacze starają się odpowiedzieć na pytanie o rolę empatii w postrzeganiu i interpretacji obrazów. Przytaczając różne wyniki badań wskazują oni Czytaj dalej →

Czym jest zwrot kognitywny w historii sztuki?

Niewielu jest historyków sztuki usiłujących aplikować metody badań kognitywnych do interpretacji konkretnych dzieł sztuki. Pośród postaci, takich jak John Onians i David Freedberg, pojawiają się naukowcy mniej znani w środowisku polskim. Pamela Sheingorn jest emerytowanym profesorem historii i teatru Uniwersytetu Nowojorskiego. W polecanym przez nas artykule Sheingorn zajęła się problemem zwrotu kognitywnego w historii sztuki ze szczególnym Czytaj dalej →

Badania empiryczne – „W stronę neurobiologicznej teorii piękna”

Niezbędnym elementem każdej analizy w duchu neuro-historii sztuki są badania empiryczne. Najczęściej polegają one na metodach neurobrazowania i wymagają doskonałego zaplanowania i sumiennej realizacji. Dla każdego interpretatora określonego dzieła sztuki mogą stać się one fascynującym źródłem informacji. Polecamy tłumaczenie wyników badań Tomohiro Ishizu i Semira Zekiego pt. „W stronę neurobiologicznej teorii piękna”. Tomohiro Ishizu, Semir Czytaj dalej →

„Osiem praw doświadczenia estetycznego”

Tekst Ramachandrana i Hirsteina to podstawowa lektura zarówno dla kognitywisty, jak i neuro-historyka sztuki. Polecamy artykuł jako wprowadzenie do wspólnej problematyki neurofizjologii i estetyki. Zachęcamy do krytycznych komentarzy, które nasuną się każdemu historykowi sztuki już po przeczytaniu drugiej strony. William Hirstein, Ramachandran Vilayanur, Nauka wobec zagadnienia sztuki, [w:] Mózg i jego umysły,  red. Wioletta Dziarnowska, Czytaj dalej →